Nije Pleats is uitgegroeid tot een werkmethode om ruimtelijke ontwikkelingen te faciliteren in Friesland. Aan de voorzijde van de planvorming denken deskundigen mee over de inrichting en vormgeving van het initiatief. Vanuit de overtuiging dat iedere ondernemer uniek is én iedere plek uniek is, gebeurt dit aan de keukentafel van de initiatiefnemer. Barend van der Veen verzorgde vanaf de start van het project de procesregie. Tussen januari 2016 en oktober 2018 deed hij dat namens Weusthuis en Partners.
Nije Pleats is op initiatief van de provincie Fryslân ontstaan in 2008. Vanuit de ‘angst’ van provinciale staten voor de impact van de schaalvergroting in de landbouw op het Friese landschap heeft de toenmalige gedeputeerde Anita Andriesen opdracht gegeven om onderzoek te doen naar die impact.
Een klein extern projectteam (met daarin Barend van der Veen) heeft die opdracht opgepakt. Eerst is onderzoek verricht naar de schaalvergroting in de landbouw. Waar hebben we het eigenlijk over? Vervolgens is onderzocht of het Friese landschap die schaalvergroting aan kan en zo ja, hoe. Het onderzoek is met de gehele relevante Friese gemeenschap uitgevoerd. Middels inspiratiebijeenkomsten en interviews met deskundigen is eerst de ‘waarheid’ omtrent de schaalvergroting in beeld gebracht.
Daarna is in ontwerpateliers onderzocht hoe de schaalvergroting in het Friese landschap is in te passen. Dat gebeurde met LTO, architecten, boeren, stallenbouwers, landschapsarchitecten, welstandsarchitecten, Landschapsbeheer Friesland, Milieufederatie, verkeersdeskundigen, stedenbouwkundigen en planologen.
"Deze werkwijze zou voor alle bouwaanvragen moeten gelden, dus ook in de steden en de dorpen. Niets dan lof voor de zorgvuldige uitwerking van de methode. De Nije Pleats verdient het een standaard werkwijze te zijn!"Ap Timmermans, voormalig directeur welstandsorganisatie hûs en hiem
De uitkomst was dat schaalvergroting kán in Friesland, maar dat het maatwerk vereist. Iedere plek is uniek en iedere ondernemer is uniek. Sindsdien is de maatwerkmethode Nije Pleats actief. Een methode waarbij aan de keukentafel van de initiatiefnemer de toekomstplannen worden verkend. Dit gebeurt samen met deskundigen op allerlei gebied. Deskundigen die later in het proces een formeel ‘oordeel’ over het bouwplan moeten vellen. Zij denken nu in het beginstadium mee met de planvorming. Dit gebeurt op vrijwillige basis. Bovendien werkt het snel. Binnen één sessie van ongeveer twee uur ligt er een toekomstperspectief voor de initiatiefnemer. Op basis daarvan kan het bouwplan verder uitgewerkt worden.
Barend van der Veen is vanaf het begin (2008) bij Nije Pleats betrokken. Eerst als onderzoeker/planoloog, later als procesregisseur. Sinds de ontdekking van de maatwerkmethode zit hij de keukentafelgesprekken voor.
In een uitzending van Bynt op Omrop Fryslân legde Barend uit hoe de methode in zijn werk gaat (18:15):
"Wat mij betreft is Nije Pleats de ideale manier om het Friese landschap esthetisch te bewaken. Daarnaast biedt het vele voordelen voor zowel aanvrager als overheden."Jelle de Jong, Architect te Lemmer
De maatwerkmethode scheelt zowel de initiatiefnemer, als ook de overheid veel tijd, geld en frustratie. Daarnaast levert de methode een bijdrage aan een betere ruimtelijke kwaliteit in de provincie. Tot slot sorteert de Nije Pleats-methode al voor op de toekomstige werkwijze binnen de nieuwe Omgevingswet.
"Met Nije Pleats hebben we de toon gezet voor een geheel nieuwe aanpak. In de onderzoeksfase, door het onderzoek vooral met de samenleving te doen. In de maatwerkfase, door partijen aan de voorkant te verbinden. En het is zo ontzettend leuk om te doen! Om heel concreet en binnen de context van het initiatief tot iets moois en goeds te komen voor de toekomst."Barend
